Halina Pepke

Pani Halina Pepke z d. Soporek (pseudonim "Orlik") ur. 16 czerwca 1919r. w Warszawie. Od 1921r. mieszkała na stałe w Grodzisku Mazowieckim. Uczęszczała do Szkoły Podstawowej nr 1 (obecnie znajduje się tam Szkoła Podstawowa nr 3). Po ukończeniu klasy piątej zdała pomyślnie do klasy 3 gimnazjum. W roku 1938 otrzymała świadectwo maturalne.

 Od 11 roku życia była działaczką harcerską. W roku 1935 uczestniczyła w zlocie harcerstwa w Spale. Później już jako 16-letnia druhna samodzielnie prowadziła obozy harcerskie. W 1939 roku złożyła przysięgę na ręce p. Stefanii Studzińskiej i wstąpiła do "Szarych Szeregów". W tym też czasie otrzymała stopień podharcmistrza.

W czasie II wojny światowej prowadziła kursy sanitarne, przygotowując młodzież do ratowania życia walczącym o wolność. Podczas Powstania Warszawskiego została aresztowana przez gestapo i wywieziona do Pruszkowa. Wkrótce została odbita przez Oddział AK. Schronienie znalazła w klasztorze Magdalenek. Nie zaprzestała działalności konspiracyjnej. Przywdziewając habit zakonny postanowiła ratować sprzęt sanitarny. W tym też celu wielokrotnie przekraczała granicę Generalnej Guberni. Przebywała w Tarnowskich Górach, Poznaniu, Kostrzyniu. W okresie okupacji uczestniczyła w tajnych kompletach Uniwersytetu Warszawskiego na wydziale stomatologii. Studia skończyła w 1947r. w Akademii Stomatologicznej w Łodzi. Powróciła znów do Grodziska i zaczęła pracować w Liceum Pedagogicznym przy ul. Kilińskiego oraz Przychodni Lekarskiej przy ul. Kościuszki jako lekarz dentysta. Później była wieloletnią asystentką prof. Alfreda Meissnera.

Przez cały czas wierna harcerstwu, awansowała i otrzymała stopień harcmistrza. Rozpoczęła pracę w Głównej Kwaterze ZHP, prowadziła hotelik harcerski, a następnie kierowała Wydziałem Służby Zdrowia przy Chorągwi Mazowieckiej ZHP.

Halina Pepke zmarła w 2005 roku.

Grób Haliny Pepke na warszawskich PowązkachGrób Haliny Pepke na warszawskich Powązkach (kwatera 273, rząd 7, miejsce 17). Zdjęcie z 2007r.

 

Edward Ojrzyński

Edward Ojrzyński (pseudonim "Lubicz") - ur. 24 września 1921r.
Od urodzenia był mieszkańcem Grodziska Mazowieckiego.  Po ukończeniu Szkoły Podstawowej nr 5 od 1937 roku uczęszczał do gimnazjum w Grodzisku. Wstąpił wtedy do harcerstwa do 73 Drużyny Mazowieckiej im. A. Mickiewicza i do wybuchu wojny pełnił funkcję zastępowego, później drużynę zlikwidowano. Uczył się na tajnych kompletach w czasie wojny i zdał małą maturę ( 1942 r.) oraz dużą w 1944r.

W 1939 r. wciągnął druha Ojrzyńskiego do konspiracji i "Szarych Szeregów" druh Gustaw Studziński. Druh Ojrzyński początkowo był łącznikiem, między nowopowstałymi grupami Szarych Szeregów w Grodzisku i okolicy. Współpracował ze Związkiem Walki Zbrojnej, kontaktował się z dr Jerzym Szpakowskim i Janem Kierlańczykiem. Był świadkiem zaprzysiężenia nowych członków.

W tym czasie powstaje w Grodzisku hufiec harcerski, którego komendant druh G. Studziński organizuje pięcioosobowe grupy harcerzy, które mają pomagać Armii Krajowej. Szkolenie harcerskie jest równoznaczne ze szkoleniem wojskowym.

Druh E. Ojrzyński prowadził od 1942r męską drużynę harcerską. Druhowie Gustaw i Stefania Studzińscy aby uniknąć aresztowania w wyniku "wsypy" opuszczają Grodzisk. Następuje reorganizacja hufca grodziskiego na 3 grupy wiekowe, które były kierowane przez:

  • kom. Edwarda Ojrzyńskiego - 12 - 15 lat "Zawiszacy"
  • kom. Jana Potyńskiego - 15 - 17 lat "Szkoły Bojowe"
  • kom. Janusza Zabłockiego - 18 lat "Grupy Szturmowe"

 

Grupę Szturmową włączono do AK jako 35 pluton Szarych Szeregów. Dowódcą jednej z drużyn został druh E. Ojrzyński. W 1943r. został skierowany "Lubicz" do podchorążówki "Agrykola", którą ukończył otrzymując stopień starszego strzelca podchorążego, równocześnie uczęszczał na kurs podharcmistrzowski "Za lasem", po którym mianowano Go na podharcmistrza. Działalność konspiracyjna Zawiszaków polegała na wyszkoleniu harcerskim i przygotowaniu dla potrzeb wywiadu (przemieszczanie wojsk, zbieranie informacji) oraz różnych akcjach małej dywersji (napisy na murach "Polska walczy", ulotki, kolportaż konspiracyjnej prasy itp.). Pan Edward Ojrzyński brał także udział w akcji "Burza" w lasach skulskich, która miała przyjść z pomocą Powstaniu Warszawskiemu. Po rozwiązaniu zgrupowania działał w konspiracji do końca wojny.

W 1945 r. rozpoczął studia na uniwersytecie w Łodzi, po roku przerwał je i rozpoczął naukę w Warszawie w Szkole Wawelberga. Ukończył studia w 1952r. zdobywając tytuł inżyniera mechanika. Rozpoczął pracę w Zjednoczeniu Inst. Sanitarnego, po upływie 2 lat przeniósł się do Wojskowego Przedsiębiorstwa Budowlanego. Pół roku pracował w Szczecinie, skąd został przeniesiony z nakazu pracy do Warszawy do Zakładów im. M. Kasprzaka. Najdłużej - 30 lat pracował  w "Instal Projekcie" w Warszawie.

Odręczny wpis Edwarda Ojrzyńskiego do księgi pamiątkowej szkoły.Wpis Edwarda Ojrzyńskiego do ksiegi pamiątkoej szkoły.